Πολλαπλασιασμός παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στις δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες δικαιώνουν τους εργαζόμενους, εναντίον των οποίων κινήθηκαν οι εταιρείες που απασχολούνταν, επειδή βρήκαν απασχόληση σε ανταγωνιστική εταιρεία.
Όπως αναφέρει ο δικηγόρος και εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος, η ρήτρα του αθέμιτου ανταγωνισμού μπορεί να καμφθεί σε περιπτώσεις που ο εργαζόμενος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση.
Συγκεκριμένα, το Μονομελές Εφετείο Εύβοιας, με την 319/2023 απόφασή του, δικαίωσε εργαζόμενη μέλος του Συλλόγου Ιδιωτικών Υπαλλήλων «Η ΕΝΩΣΗ», καθώς απέρριψε αγωγή της εργοδότριας εταιρείας με την επωνυμία «Ravenna», με την οποία ζητούσε από το Δικαστήριο να υποχρεώσει την εργαζόμενη να της καταβάλει ως ηθική βλάβη το ποσό των 22.000 ευρώ για δήθεν παράβαση διάταξης του Ν. 146/1914 περί αθέμιτου ανταγωνισμού.
Η εργαζόμενη, μετά από παραίτησή της (η οποία οφειλόταν σε δυσμενείς συνθήκες εργασίας), προσλήφθηκε από ανταγωνίστρια εταιρεία. Η εταιρεία ισχυρίστηκε ότι η πρώην εργαζόμενή της, παραβίασε με αυτήν την ενέργεια όρο της ατομικής σύμβασης εργασίας που απαγόρευε για ένα έτος μετά τη λύση της εργασιακής της σχέσης την απασχόληση σε οποιαδήποτε ανταγωνιστική επιχείρηση.
Τόσο το Πρωτόδικο Δικαστήριο, όσο και το Εφετείο τώρα, αποφάνθηκαν ότι η σχετική ρήτρα περί απαγόρευσης ανταγωνισμού είναι άκυρη ως καταχρηστική και αντίθετη στα χρηστά ήθη, καθώς δεσμεύει υπερβολικά το δικαίωμα του εργαζομένου στην εργασία, καταλύει δε την συνταγματικώς κατοχυρωμένη ελευθερία της εργασίας και το εξίσου κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της οικονομικής και επαγγελματικής δράσης του εργαζόμενου.
Ο κ. Καρούζος επισημαίνει στο «Mononews» ότι «Η νομολογία τα τελευταία χρόνια, σταθερά και επαναλαμβανόμενα, στα ζητήματα των ρητρών απαγόρευσης αθέμιτου ανταγωνισμού καταλήγει στο ίδιο θετικό αποτέλεσμα για τους εργαζόμενους. Για να ενεργοποιηθεί η ρήτρα θα πρέπει να τηρούνται τουλάχιστον τρεις προϋποθέσεις:
- 1ον Να εξεταστεί η χρονική εγγύτητα της δέσμευσης του εργαζόμενου, εάν αυτή διαρκεί από έναν μήνα μέχρι κάποια χρόνια
- 2ον Να προβλεφθεί σχετική αποζημίωση για το συγκεκριμένο διάστημα, προκειμένου ο εργαζόμενος να τη χρησιμοποιήσει μετά τη λήξη της σύμβασής του
- 3ον Να μην απολυθεί από την επιχείρηση ή να έχει εξωθηθεί σε παραίτηση ο εργαζόμενος, καθώς ελαχιστοποιείται η ισχύς της ρήτρας».
Η εργαζόμενη στη συγκεκριμένη περίπτωση αν και είχε υπογράψει ρήτρα να μην εργαστεί σε ανταγωνιστική εταιρεία, αυτή καθίσταται ανίσχυρη τη στιγμή που εξαναγκάζεται σε παραίτηση από τον εργοδότη. «Οι ρήτρες αυτές είναι συνηθισμένες κυρίως σε τουριστικές περιοχές, όπου απαγορεύεται ένας εργαζόμενος να απασχοληθεί σε άλλη τουριστική επιχείρηση», αναφέρει ο κ. Καρούζος.
Σύμφωνα με τον κ. Καρούζο, επιπλέον ποιοτικά στοιχεία για την εγκυρότητα των ρητρών αυτών είναι ο τόπος δέσμευσης του εργαζόμενου, αλλά και ο κλάδος δέσμευσης του εργαζόμενου, ειδικά εάν μιλάμε για εξειδικευμένους εργαζόμενους που δεν μπορούν να αποκλείονται με οποιοδήποτε τίμημα από την υπόλοιπη αγορά εργασίας, με βάση την αρχή ελευθερίας των συμβάσεων και το Σύνταγμα.
