Με εργαζόμενους που θα «εισαχθούν» από τρίτες χώρες θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις να «καλύψουν» τα κενά που διαπιστώθηκαν πέρυσι στον κλάδο του τουρισμού.
Ειδικότερα, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), με την οποία καθορίζεται ο ανώτατος αριθμός αδειών διαμονής πολιτών τρίτων χωρών για εργασία, για τα έτη 2023 και 2024, σε 167.925.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ανακοίνωσή του, το πλήθος των επιτρεπόμενων μετακλήσεων καθορίστηκε σε επίπεδο σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τα αιτήματα που υποβλήθηκαν, μέσω των Περιφερειών, τα οποία προσέγγισαν τις 380.000 και κοντά στο αντίστοιχο όριο που είχε τεθεί για τη διετία 2021-2022 (ήταν 168.632).
Εκτός από τους εργαζομένους που θα «εισαχθούν» από τρίτες χώρες για να εργαστούν στον τουρισμό, θα μπορούν να έρθουν στη χώρα εργάτες για να καλύψουν τα κενά στον τομέα της γης, της οικοδομής, της εργασίας σε σφαγεία, καθώς και παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων.
Επίσης, όπως προβλέπει η ΚΥΑ, στη λίστα περιλαμβάνονται ανά περιφέρεια και ειδικότητες όπως αρχιμάγειρες, βοηθοί κουζίνας, λαντζέρηδες, αλλά και αχθοφόροι, κηπουροί και καθαριστές.
Επιπλέον, έχουν ληφθεί μέτρα, προκειμένου αφενός μεν να μην θίγεται η απασχόληση Ελλήνων εργαζομένων (ή από τις χώρες της ΕΕ) αφετέρου δε να καλύπτονται οι ανάγκες των επιχειρήσεων, οι οποίες σε συγκεκριμένους κλάδους είναι αυξημένες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, οι μετακλήσεις κατανέμονται σε κλάδους στους οποίους δεν υπάρχει προσφορά εργασίας από Έλληνες εργαζόμενους, αλλά με ευελιξία, που επιτρέπει την κάλυψη των αναγκών, καθώς:
- «Οι διαθέσιμες θέσεις κατανέμονται σε επίπεδο Περιφέρειας και όχι περιφερειακής ενότητας, όπως ίσχυε, μέχρι τώρα. Έτσι, αντιμετωπίζεται το φαινόμενο, που είχε παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια, να υπάρχουν ελλείψεις εργαζομένων σε μία περιφερειακή ενότητα και πλεονάσματα σε μία γειτονική.
- Πρόσθετη ευελιξία στην κατανομή των θέσεων εξασφαλίζεται επίσης με την ομαδοποίηση των ειδικοτήτων στον πρωτογενή τομέα (εργάτες γης, εργάτες κτηνοτροφίας, εργάτες ιχθυοκαλλιέργειας, εργάτες δασοκομίας κλπ), που σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος, κατά τη διάρκεια της παραμονής του, μπορεί να απασχοληθεί σε περισσότερες από μία ειδικότητες.
Από τις 167.925 θέσεις, οι 20.000 αναμένεται να καλυφθούν, μέσω των διμερών συμφωνιών, που έχει υπογράψει η χώρα μας με την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές. Από τις υπόλοιπες 147.925 θέσεις, η πλειονότητα (113.467 ή 76,7%) έχει κατανεμηθεί στον πρωτογενή τομέα. Από αυτές, 91.630 αφορούν εποχική εργασία, διάρκειας 3 έως 9 μηνών, 16.572 εξαρτημένη εργασία τουλάχιστον δωδεκάμηνης διάρκειας και 5.265 σε αλιεργάτες αιγυπτιακής καταγωγής, οι οποίοι εισέρχονται στη χώρα για μέγιστο διάστημα 11 μηνών, βάσει σχετικής διμερούς συμφωνίας.
Σημειώνεται ακόμη ότι:
- Παρέχεται η δυνατότητα μετάκλησης αυξημένου αριθμού εργαζομένων στους κλάδους εστίασης και καταλυμάτων (9.261 έναντι 2.811 την προηγούμενη διετία), αλλά σημαντικά χαμηλότερου σε σχέση με τις προτάσεις που υποβλήθηκαν για 80.316 εργαζόμενους και εδώ ελήφθη υπόψη η προσφορά εργασίας και η δυνατότητα κάλυψης των κενών θέσεων από το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό.
- Στον κλάδο των κατασκευών, το ανώτατο όριο ορίστηκε σε 10.338 θέσεις και αφορά κυρίως σε ειδικευμένους οικοδόμους, για τους οποίους, με βάση τα στοιχεία της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), διαπιστώθηκαν μεγάλες ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού, ιδίως, ενόψει της υλοποίησης των έργων που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και λόγω της αύξησης της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και των προγραμμάτων ενεργειακής/αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων, που υλοποιούνται κλπ.
- Για τους εργαζόμενους από τρίτες χώρες ισχύει το ίδιο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις εργασιακές σχέσεις των Ελλήνων/Ευρωπαίων εργαζομένων (αμοιβές, κατώτατος μισθός, ωράριο, υγιεινή-ασφάλεια κλπ). Επιπλέον, για τους εποχικούς εργαζόμενους θα πρέπει να εξασφαλίζεται κατάλυμα για τη διαμονή τους.
- Τέλος, σημειώνεται ότι η μετάκληση εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης εγκρίνεται με ειδική διαδικασία (οι ενδιαφερόμενοι εργοδότες θα πρέπει να καταθέσουν αιτήματα στις αποκεντρωμένες διοικήσεις των Περιφερειών για τη συγκεκριμένη ειδικότητα που ζητούν και, εν συνεχεία, να διεξαχθεί ενδελεχής έλεγχος από τη ΔΥΠΑ ως προς την ύπαρξη εγχώριου εργατικού δυναμικού). Για τους εργαζόμενους υψηλής ειδίκευσης προβλέπεται επίσης ότι η αμοιβή δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη από 1,5 φορά το ύψος του μέσου ακαθάριστου ετήσιου μισθού στην Ελλάδα, όπως αυτός προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής».
Η κατανομή των θέσεων ανά κλάδο, τα αντίστοιχα αιτήματα, που είχαν υποβληθεί και η κατανομή της περιόδου 2021-2022 καταγράφονται στον επισυναπτόμενο πίνακα.
Διαβάστε αναλυτικά την ΚΥΑ, εδώ.
Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο διάστημα, σε συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) είχε ξεκινήσει η συζήτηση αιτήματος από τους εργοδοτικούς φορείς του κλάδου, για την εισαγωγή μετακλητών εργαζόμενων από τρίτες χώρες, με την παρουσία του προέδρου της ΓΣΕΕ Γιάννη Παναγόπουλου και των εκπροσώπων της Ομοσπονδίας Εργαζομένων σε Τουρισμό και Επισιτισμό, οι οποίοι εξέφρασαν έντονες διαμαρτυρίες. Τελικά, το ΑΣΕ, μετά από ένσταση που υπέβαλε η ΓΣΕΕ, κρίθηκε αναρμόδιο να αποφασίσει γι' αυτό το ζήτημα. Μάλιστα, το θέμα είχε παραπεμφθεί στο Εθνικό Συμβούλιο Εργασίας, το οποίο αν και προβλέπεται από το 2015, δεν έχει ακόμη συσταθεί.
Σημειώνεται ότι βάσει των εκτιμήσεων, οι ελλείψεις προσωπικού μόνο στον κλάδο του τουρισμού ενδέχεται να φθάνουν πανελλαδικά ακόμη και τις 100.000 το 2023, ειδικά σε βαριές ειδικότητες, χαμηλής εξειδίκευσης. Συγκεκριμένα, στις ήδη υπολογισμένες 60.000 κενές θέσεις εργασίας για το 2023, αναμένεται να προστεθούν περίπου 15.000 από εποχικά εργαζόμενους που υπέβαλαν μεν αιτήσεις επαναπρόσληψης (η προθεσμία έληξε στο τέλος Ιανουαρίου), όμως δεν αναμένεται να επιστρέψουν στο ξενοδοχείο που εργάζονταν πέρυσι, πιθανότατα γιατί θα έχουν βρει κάπου αλλού, διαφορετική εργασία. Επίσης, αλλοδαποί εργαζόμενοι που τα προηγούμενα χρόνια δούλεψαν σε ξενοδοχειακές μονάδες στη χώρα μας, εκτιμάται ότι φέτος θα επιλέξουν μια χώρα με καλύτερες αμοιβές.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων και το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΞΕ), με επιστολή τους προς τα συναρμόδια υπουργεία είχαν εδώ και μήνες ζητήσει τη μετάκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες στον τομέα του τουρισμού, καθώς και αλλαγές στο σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Ζητούσαν, μεταξύ άλλων, την τροποποίηση του Ν.4251/2014, ώστε να επιτραπεί και για τον τομέα του τουρισμού η μετάκληση εποχικά εργαζομένων από τρίτες χώρες καθώς και την απλούστευση των διαδικασιών μετάκλησης, κυρίως ως προς το σκέλος που σχετίζεται με τον έλεγχο του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων ανά Περιφέρεια, αλλά και την επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν σε σχέση με τις θεωρήσεις εισόδου Τύπου D στις χώρες όπου δεν διαθέτει η Ελλάδα προξενικές αρχές, με την ίδρυση ενδεχομένως Visa Center.
Οι εκπρόσωποι των ξενοδόχων σημείωναν πως ο κλάδος είναι ένας από τους ελάχιστους της ελληνικής οικονομίας του οποίου οι εργασιακές σχέσεις ρυθμίζονται από μια Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, η οποία μάλιστα προβλέπει συγκεκριμένες, πολύ υψηλότερες από τον κατώτατο νόμιμο μισθό, αμοιβές και θεσμικές διασφαλίσεις για τους εργαζόμενους σε αυτόν.
Από την πλευρά τους βέβαια οι εργαζόμενοι στον κλάδο, μέσω της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζόμενων σε Επισιτισμό και Τουρισμό, επισημαίνουν την ανάγκη επέκτασης της Σύμβασης των ξενοδοχοϋπαλλήλων σε όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, αντιδρούν στην είσοδο 80.000 μετακλητών εργαζομένων από τρίτες χώρες και επισημαίνουν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν εισοδηματικές και εργασιακές ανισότητες, καθώς και πρακτικές δυσκολίες, καθώς δεν είναι ξεκάθαρο, μεταξύ άλλων, με ποιους όρους αμοιβής και εργασίας θα δουλεύουν στη χώρα μας οι μετακλητοί εργαζόμενοι, πώς θα διασφαλίζονται αυτοί οι όροι και πόση διάρκεια θα έχει η σύμβασή τους. Έγκριτοι νομικοί πάντως επισημαίνουν ότι ο κατώτατος μισθός αποτελεί την ελάχιστη σθεναρή προστασία κάθε εργαζόμενου στη χώρα μας, όμως, στον κλάδο του τουρισμού, όπου υπάρχει ενεργή κλαδική σύμβαση, δημιουργείται ο κίνδυνος μεγάλης εισοδηματικής ανισότητας μεταξύ Ελλήνων που θα αμείβονται με βάση την κλαδική και Ελλήνων ή μεταναστών που θα αμείβονται με τον κατώτατο.
Οι αντίστοιχες ή και μεγαλύτερες ανάγκες για «εισαγόμενους» εργαζόμενους έχει και ο κλάδος των κατασκευών, κάτι που οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων έχουν γνωστοποιήσει στα συναρμόδια υπουργεία.
