Αλλαγές και στις άδειες των εργαζομένων έφερε ο εργασιακός Νόμος Χατζηδάκη, που ψηφίστηκε πέρσι τον Ιούνιο, παρά τις έντονες αντιδράσεις των σωματείων.
Το Proson.gr, παρουσιάζει αναλυτικά, μέσα από 17 συνολικά ερωτήσεις και απαντήσεις όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι για την χορήγηση της ετήσιας άδειας τους καθώς και όλες τις λεπτομέρειες για το επίδομα άδειας.
Ερωτήσεις - Απαντήσεις σχετικά με τις ημέρες άδειας
1. Μπορεί ένα εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα να είναι δικαιούχος κανονικής άδειας;
Ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα να λάβει κανονική άδεια με αποδοχές, από την πρώτη ημέρα της απασχόλησής του στην επιχείρηση.
2. Ποιος αποφασίζει για τη χορήγηση της κανονικής άδειας;
Ο χρόνος που ο εργαζόμενος θα λάβει την κανονική άδειά του καθορίζεται με συμφωνία μεταξύ αυτού και του εργοδότη. Αν ο μισθωτός ζητήσει την άδεια του, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να του τη δώσει υποχρεωτικά εντός δύο μηνών.
3. Ποιες μέρες υπολογίζονται στην κανονική άδεια;
Στην κανονική άδεια υπολογίζονται μόνο οι εργάσιμες ημέρες και όχι οι Κυριακές, και οι αργίες. Οι ημέρες αποχής του μισθωτού από την εργασία του δεν μπορούν να προστεθούν στις ημέρες που έλειψε ο εργαζόμενος λόγω βραχείας διάρκειας ασθένειας, στράτευσης, απεργίας, ανωτέρας βίας. Επίσης στις ημέρες κανονικής άδειας δεν μπορούν να συμψηφιστούν οι ημέρες ειδικών αδειών που προβλέπονται για τους μισθωτούς. (π.χ. άδεια γάμου ή κυήσεως κλπ). Για τους εργαζόμενους με πενθήμερο δεν περιλαμβάνεται στον αριθμό ημερών αδείας, οι ημέρες της εβδομαδιαίας ανάπαυσης (ρεπό).
4. Πότε πρέπει να χορηγείται η κανονική άδεια;
Aπό την 1η Μαΐου μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου χρονικού διαστήματος. Η δικαιούμενη, κατά έτος, άδεια πρέπει να εξαντλείται μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους.
5. Επιτρέπεται η διαίρεση της χορήγησης της κανονικής άδειας;
Επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η διαίρεση του χρόνου της κανονικής άδειας σε δύο περιόδους, λόγω σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης, εκ των οποίων η πρώτη θα διαρκεί τουλάχιστον 6 ημέρες.
Η άδεια μπορεί να δοθεί και σε περισσότερες των δύο περιόδων εκ των οποίων η μία να διαρκεί τουλάχιστον 10 ημέρες για την πενθήμερη εργασία ή 12 ημέρες για την εξαήμερη εργασία, μετά από αίτημα του εργαζόμενου προς τον εργοδότη, δίχως την απαίτηση της έγκρισης του ΣΕΠΕ. Ενώ, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων με τακτικό και εποχικό προσωπικό, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης μπορεί να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών στο πενθήμερο ή 12 στην εξαήμερη εργασία, όποια στιγμή του ημερολογιακού έτους.
6. Πόσες μέρες άδειας δικαιούται ο εργαζόμενος;
Για το 1ο και 2ο ημερολογιακό έτος, η άδεια υπολογίζεται αναλογικά με τους μήνες εργασίας. Η άδεια για στο πενθήμερο είναι 1,66 ημέρες ανά μήνα εργασίας και στο εξαήμερο 2 ημέρες άδειας ανά μήνα εργασίας για το 1ο έτος.
Μετά τη συμπλήρωση 1 χρόνου από την ημερομηνία πρόσληψης, οι ημέρες άδειας είναι 1,75 ανά μήνα εργασίας στο πενθήμερο, ενώ στο εξαήμερο είναι 2,08 ημέρες ανά μήνα.
Στο 3ο ημερολογιακό έτος, ο εργαζόμενος δικαιούται να λάβει ολόκληρη την κανονική άδειά του και σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο του έτους αυτού. Η άδεια αυτή, υπολογίζεται στις 22 ημέρες στο πενθήμερο και τις 26 στο εξαήμερο, με τη συμπλήρωση των 24 μηνών από την πρόσληψη εντός του 3ου αυτού ημερολογιακού έτους.
7. Ποιος είναι ο ανώτατος αριθμός ημερών κανονικής άδειας;
Οι εργαζόμενοι οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 10 χρόνια στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσία 12 ετών σε οποιοδήποτε εργοδότη, δικαιούνται άδεια 30 εργάσιμων ημερών, στο εξαήμερο ή 25 εργάσιμες ημέρες, στο πενθήμερο. Όσοι έχουν συμπληρώσει 25 χρόνια υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας δικαιούνται 26 ημέρες στο πενθήμερο και 30 ημέρες άδεια στο εξαήμερο.
8. Δικαιούται ο εργαζόμενος αποδοχές κατά το διάστημα της άδειας του;
O εργαζόμενος κατά τη διάρκεια της άδειας του δικαιούται τις αποδοχές που θα έπαιρνε αν εργαζόταν. Επίσης δικαιούται επίδομα αδείας, το οποίο είναι ίσο με τις αποδοχές των ημερών αδείας, με ανώτατο όριο το μισό μισθό για τους αμειβομένους με μισθό, ή 13 ημερομίσθια για τους αμειβομένους με ημερομίσθιο.
9. Πότε καταβάλλονται οι αποδοχές άδειας και το επίδομα άδειας;
Οι αποδοχές και το επίδομα άδειας προκαταβάλλονται στον εργαζόμενο κατά την ημέρα έναρξης της άδειας του.
Ο μισθωτός που δεν έλαβε την άδειά του από πταίσμα του εργοδότη δικαιούται, ευθύς μόλις λήξει το ημερολογιακό έτος εντός του οποίου έπρεπε να την είχε πάρει, τις αποδοχές της άδειας του αυξημένες κατά 100% . Το επίδομα άδειας δεν διπλασιάζεται.
10. Ποια είναι η πρόβλεψη για την άδεια και το επίδομα άδειας όταν η εργασιακή σχέση έληξε πριν την λήξη του έτους;
Σε περίπτωση λύσης της εργασιακής σχέσης με οποιονδήποτε τρόπο και εφόσον δεν έχει ληφθεί η κανονική άδεια, ο μισθωτός δικαιούται τις αποδοχές τις οποίες θα έπαιρνε αν του είχε χορηγηθεί άδεια. Επίσης, δικαιούται και το επίδομα αδείας, με τον περιορισμό του μισού μισθού ή των 13 ημερομισθίων, ανάλογα εάν αμείβονται με μισθό, ή ημερομίσθιο.
11. Επιτρέπεται ο συμψηφισμός των αποδοχών άδειας και του επιδόματος άδειας με αποδοχές ανώτερες των νομίμων;
Όχι δεν επιτρέπεται. Οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου για συμψηφισμό με τυχόν υπέρτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές προς τις οφειλόμενες αποδοχές και το επίδομα αδείας, είναι άκυρη.
12. Τι προβλέπεται για την περίπτωση ενός εργαζομένου, ο οποίος αρρώστησε κατά τη διάρκεια της άδειας του;
Εάν ένας εργαζόμενος αρρωστήσει, ενώ είναι σε άδεια, μπορεί να διεκδικήσει το διάστημα της ασθένειας του, ως κανονική άδεια αργότερα.
13. Μπορεί να γίνει απόλυση εργαζόμενου που βρίσκεται σε κανονική άδεια;
Όχι αυτό απαγορεύεται
14. Μπορεί ένας εργαζόμενος όσο είναι σε άδεια, να εργαστεί σε άλλο εργοδότη;
Όχι αυτό δεν επιτρέπεται.
15. Πως υπολογίζονται οι ημέρες άδειας σε εργαζόμενο με σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης;
Οι ημέρες άδειας στην εκ περιτροπής εργασία είναι συνάρτηση του αριθμού ημερών που παρέχεται εργασία και της υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας του εργαζόμενου. Για τον υπολογισμό των ημερών άδειας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους παρακάτω συντελεστές:
- 0,08 (24:300) Χ ημέρες εργασίας, για το 1ο έτος
- 0,083333 (25:300) Χ ημέρες εργασίας, για το 2ο έτος
- 0,086667 (26:300) Χ ημέρες εργασίας, για το 3ο μέχρι και 10ο έτος
- 0,1 (30:300) Χ ημέρες εργασίας, για 10 χρόνια στον ίδιο εργοδότη ή 12 συνολικά
- 0,103333 (31:300) Χ ημέρες εργασίας, για 25 χρόνια υπηρεσίας συνολικά.
16. Πως υπολογίζεται η άδεια σε μικτό σύστημα απασχόλησης; (πλήρες και εκ περιτροπής)
Θα πρέπει να γίνουν δύο ξεχωριστοί υπολογισμοί, ένας για το διάστημα της πλήρους απασχόλησης και ένας για το διάστημα της εκ περιτροπής απασχόλησης.
17. Ποια στοιχεία πρέπει να τηρεί η επιχείρηση για τις άδειες των μισθωτών;
Ο εργοδότης οφείλει να τηρεί το ειδικό βιβλίο αδειών, το οποίο μπορεί να είναι και σε μορφή μηχανογραφημένων σελίδων. Το βιβλίο θα πρέπει να βρίσκεται στην επιχείρηση και να τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων. Επίσης ο εργοδότης, έχει την υποχρέωση να γνωστοποιεί ηλεκτρονικά στον πληροφοριακό σύστημα -ΕΡΓΑΝΗ-, εντός του Ιανουαρίου, για τους εργαζόμενους που πήραν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.
