Tο σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής θα εφαρμοστεί στο προσωπικό περισσότερων φορέων και υπηρεσιών του Δημοσίου φέτος, με σκοπό την ενίσχυση της παραγωγικότητας σε μεταρρυθμίσεις και γενικά έργα υψηλής προτεραιότητας.
Δικαιούχοι του νέου συστήματος είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που λόγω αρμοδιότητας υλοποιούν συγκεκριμένους στόχους του κυβερνητικού προγράμματος και ανήκουν σε φορείς που υπάγονται στη στοχοθεσία – αξιολόγηση (όπως υπουργεία, δήμοι, περιφέρειες, νοσοκομεία), καθώς και στρατιωτικοί των Ενόπλων Δυνάμεων και ένστολο προσωπικό των Σωμάτων Ασφαλείας.
Η επιβράβευσή θα είναι αποτέλεσμα της επίτευξης συγκεκριμένων και μετρήσιμων αποτελεσμάτων. Οι προς ανταμοιβή στόχοι των δημοσίων φορέων καθορίζονται στην αρχή του έτους μετά από επεξεργασία από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής, που αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους γενικούς γραμματείς, με βάση τις προτεραιότητες ανά υπουργείο.
Παρόλα αυτά, οι ίδιοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θεωρούν, στην πλειοψηφία τους, πως το πριμ παραγωγικότητας τους κατατάσσει σε εργαζόμενους δύο ταχυτήτων. Κάποιοι μάλιστα αφήνουν αιχμές ως προς την αξιοκρατία με την οποία θα δοθούν τα συγκεκριμένα πριμ, καθώς σε κάποιες υπηρεσίες ίσως υπάρχουν ακόμα οι λεγόμενες «πελατειακές» σχέσεις με τους προϊστάμενους.
Μάλιστα, οι προϊστάμενοι των διευθύνσεων είναι αυτοί που ορίζουν τους υπαλλήλους οι οποίοι δύνανται να λάβουν πρόσθετη ανταμοιβή. Το 40% του ποσού ανταμοιβής κατανέμεται ισομερώς στους υπαλλήλους, και το υπόλοιπο 60% κατανέμεται με απόφαση προϊσταμένου.
Ποιοι θα λάβουν το μπόνους παραγωγικότητας το 2025
Το μπόνους θα λάβουν οι υπάλληλοι των φορέων που πέτυχαν τους στόχους και εφόσον οι ίδιοι έχουν συμβάλει στην επίτευξή τους.
Ο βαθμός επίτευξης των στόχων προς επιβράβευση υπολογίζεται με συγκεκριμένους δείκτες μέτρησης της απόδοσης. Οι δείκτες αυτοί, καθώς και το τεκμηριωτικό υλικό που αποδεικνύει την πρόοδο της επίτευξης των επιλεγμένων στόχων, καταγράφονται στο Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής. Πρόκειται για διαδικτυακή βάση δεδομένων που τηρείται στο υπουργείο Εσωτερικών, μέσω της οποίας διασφαλίζεται η δίκαιη εφαρμογή του μπόνους.
Το ποσό που θα λάβει ο κάθε φορέας για να κατανεμηθεί στους υπαλλήλους που το δικαιούνται υπολογίζεται με συγκεκριμένους μαθηματικούς τύπους που αναγράφονται στον σχετικό νόμο 5149/24 του υπουργείου Εσωτερικών.
Η επιλογή των υπαλλήλων και το ύψος της ανταμοιβής ανά δικαιούχο πραγματοποιείται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους με κριτήριο τη συμβολή τους στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
Τα οφέλη για τους δημόσιους υπαλλήλους
Τα οφέλη του συγκεκριμένου νομοθετήματος είναι τα ακόλουθα:
- Επιβράβευση άξιων και αποτελεσματικών δημοσίων υπαλλήλων – Εισαγωγή υγιών κινήτρων στο Δημόσιο
- Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Δημόσιου Τομέα – ενίσχυση της συνεργατικότητας μεταξύ υπηρεσιών που εξυπηρετούν κοινούς στόχους
- Καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες – καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη
- Ταχύτερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και προτεραιοτήτων Υπουργείων
- Ενίσχυση της εικόνας και της ελκυστικότητας του Δημόσιου Τομέα ως εργοδότη
Πώς θα καθορίζονται οι ανταμοιβές
Στην αρχή κάθε έτους θα καθορίζονται οι προς ανταμοιβή στόχοι των φορέων του Δημοσίου, κατόπιν επεξεργασίας από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής που αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους Γενικούς Γραμματείς, με βάση τις προτεραιότητες ανά υπουργείο. Εφόσον οι στόχοι αυτοί επιτευχθούν, οι υπάλληλοι που έχουν συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξή τους, θα λαμβάνουν το μπόνους παραγωγικότητας.
Οι δικαιούχοι υπάλληλοι μπορούν να λάβουν χρηματική ανταμοιβή έως το 15% του ετήσιου βασικού μισθού τους. Η επιλογή των δικαιούχων υπαλλήλων και του ύψους ανταμοιβής ανά δικαιούχο πραγματοποιείται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία, με κριτήριο τη συμβολή τους στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
Το 40% του ποσού ανταμοιβής κατανέμεται ισομερώς στους δικαιούχους υπαλλήλους που εργάστηκαν για την επίτευξη του στόχου και το 60% κατανέμεται μη οριζόντια και σε συνάρτηση με τη συγκεκριμένη προσφορά του κάθε υπαλλήλου στην επίτευξη του στόχου. Με το νομοσχέδιο προβλέπονται επίσης δικλείδες ασφαλείας για να μην μετατρέπεται το μπόνους σε οριζόντιο επίδομα ενώ εισάγονται επίσης μη χρηματικές ανταμοιβές, οι οποίες μπορούν να έχουν για παράδειγμα τη μορφή συμμετοχής σε ειδικά προγράμματα πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων από φορείς δημόσιας διοίκησης στο εξωτερικό.
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας θα διενεργεί δειγματοληπτικούς ελέγχους για να διαπιστώνεται εάν η κατανομή του μπόνους είναι δίκαιη.
Ποιοι δεν το δικαιούνται
Δεν δικαιούνται της ανταμοιβής όσοι τελούν σε αργία ή σε αναστολή άσκησης καθηκόντων, όσοι έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για συγκεκριμένα αδικήματα ή τους έχει επιβληθεί τελεσίδικα οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή. Η καταβολή της ανταμοιβής αναστέλλεται από την άσκηση ποινικής ή πειθαρχικής δίωξης και σε περίπτωση τελεσίδικης αθώωσης, το ποσό καταβάλλεται αναδρομικά.
Εννέα ερωτήσεις και απαντήσεις για το μπόνους παραγωγικότητας
Ακολουθούν εννέα ερωτήσεις και απαντήσεις για το πριμ παραγωγικότητας στους δημοσίους υπαλλήλους
1. Τι είναι το νέο σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής δημοσίων υπαλλήλων (μπόνους παραγωγικότητας);
- Πρόκειται για ένα νέο σύστημα επιβράβευσης των δημοσίων υπαλλήλων για την ουσιαστική συμβολή τους στην επίτευξη προσδιορισμένων και μετρήσιμων στόχων, απόλυτα συνδεδεμένο με το υφιστάμενο σύστημα στοχοθεσίας – αξιολόγησης και με τα Ετήσια Σχέδια Δράσης των Υπουργείων.
- Στόχος του νέου συστήματος είναι η ενίσχυση της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητας των δημοσίων υπαλλήλων ώστε να επιτυγχάνεται η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με απώτερο στόχο τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών.
2. Ποια είναι τα οφέλη του μπόνους παραγωγικότητας;
Τα οφέλη του συγκεκριμένου νομοθετήματος είναι τα ακόλουθα:
- Επιβράβευση άξιων και αποτελεσματικών δημοσίων υπαλλήλων – εισαγωγή υγιών κινήτρων στο Δημόσιο.
- Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Δημόσιου Τομέα – ενίσχυση της συνεργατικότητας μεταξύ υπηρεσιών που εξυπηρετούν κοινούς στόχους.
- Καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες – καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη.
- Ταχύτερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και προτεραιοτήτων Υπουργείων.
- Ενίσχυση της εικόνας και της ελκυστικότητας του Δημόσιου Τομέα ως εργοδότη.
3. Ποιους αφορά το μπόνους παραγωγικότητας;
- Όλοι οι υπάλληλοι φορέων που υπάγονται στην στοχοθεσία – αξιολόγηση, όπως π.χ. Υπουργεία, δήμοι και περιφέρειες, νοσοκομεία, είναι εν δυνάμει δικαιούχοι του μπόνους παραγωγικότητας.
- Προκειμένου να λάβει ένας υπάλληλος το μπόνους παραγωγικότητας, πρέπει να έχει συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη στόχου που έχει επιλεγεί προς ανταμοιβή.
4. Πώς επιλέγονται οι προς επιβράβευση στόχοι;
- Οι στόχοι που τίθενται για κάθε υπηρεσία του Δημοσίου προκύπτουν από την υφιστάμενη διαδικασία στοχοθεσίας φορέων του Δημοσίου, στην όποια ενσωματώνονται και εξειδικεύονται ανά Γενική Διεύθυνση, Διεύθυνση και Τμήμα τα έργα των Ετήσιων Σχεδίων Δράσης των Υπουργείων.
- Στην αρχή κάθε έτους θα καθορίζονται οι, προς ανταμοιβή, στόχοι των φορέων, κατόπιν επεξεργασίας από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής που αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους Γενικούς Γραμματείς, με βάση τις προτεραιότητες ανά Υπουργείο.
5. Πώς υπολογίζεται ο βαθμός επίτευξης των στόχων;
Οι στόχοι των υπηρεσιών που προκύπτουν από την υφιστάμενη διαδικασία στοχοθεσίας φορέων του Δημοσίου διαμορφώνονται στο σύνολό τους σύμφωνα με τη μέθοδο S.M.A.R.T..
Με αυτόν τον τρόπο προκύπτουν στόχοι που είναι:
- Συγκεκριμένοι,
- Μετρήσιμοι,
- Επιτεύξιμοι,
- Σχετικοί,
- Χρονικά προσδιορισμένοι.
Ο βαθμός επίτευξης των επιλεγμένων προς επιβράβευση στόχων υπολογίζεται με βάση συγκεκριμένους δείκτες μέτρησης απόδοσης.
Οι δείκτες αυτοί, καθώς και το τεκμηριωτικό υλικό που αποδεικνύει την πρόοδο της επίτευξης των επιλεγμένων στόχων, καταγράφονται στο Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής, που υλοποιείται για τον σκοπό αυτό, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
6. Πώς επιλέγονται οι δικαιούχοι υπάλληλοι και πως διασφαλίζεται ότι δεν θα καταλήξει επιδοματικού χαρακτήρα σε όλους;
- Η επιλογή των δικαιούχων υπαλλήλων και του ύψους ανταμοιβής ανά δικαιούχο πραγματοποιείται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία, με κριτήριο τη συμβολή τους στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
- Προκειμένου το μπόνους παραγωγικότητας να μην αποκτήσει «επιδοματικό» χαρακτήρα καθορίζεται ελάχιστο ποσό ανταμοιβής ανά υπάλληλο και ανώτατος αριθμός δικαιούχων υπαλλήλων ανά φορέα.
- Το 40% του ποσού ανταμοιβής κατανέμεται ισομερώς στους δικαιούχους υπαλλήλους και το 60% κατανέμεται μη οριζόντια και σε συνάρτηση με την προσφορά του κάθε υπαλλήλου στην επίτευξη του στόχου.
7. Ποιο είναι το ύψος της χρηματικής ανταμοιβής που λαμβάνουν οι υπάλληλοι;
- Οι δικαιούχοι υπάλληλοι μπορούν να λάβουν χρηματική ανταμοιβή έως το 15% του ετήσιου βασικού μισθού τους.
- Ο προϋπολογισμός για τις χρηματικές ανταμοιβές, σύμφωνα με το νέο σύστημα, ανέρχεται συνολικά σε 40 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος.
8. Τι είναι οι μη χρηματικές ανταμοιβές;
- Οι μη χρηματικές ανταμοιβές χορηγούνται εφάπαξ, ετησίως, σε υπαλλήλους που έχουν συμβάλει στην πλήρη επίτευξη στόχων και δεν έχουν λάβει χρηματική ανταμοιβή.
- Χορηγούνται κατόπιν εμπεριστατωμένων εισηγήσεων των άμεσων προϊσταμένων των υπαλλήλων.
- Μπορούν να έχουν για παράδειγμα τη μορφή συμμετοχής σε ειδικά προγράμματα πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων από φορείς δημόσιας διοίκησης στο εξωτερικό.
9. Πώς διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα στη διαδικασία χορήγησης του μπόνους παραγωγικότητας;
Το νομοσχέδιο εισάγει μια σειρά από δικλείδες ασφαλείας για την αντικειμενικότητα στη διαδικασία χορήγησης του μπόνους παραγωγικότητας:
- Προβλέπεται μεθοδικός τρόπος κατανομής της ανταμοιβής, με συγκεκριμένους μαθηματικούς τύπους που αναγράφονται ρητά στο σχέδιο νόμου,
- Οι υπάλληλοι που θα λάβουν μπόνους παραγωγικότητας επιλέγονται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία των Υπουργείων,
- Το Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής διασφαλίζει τη δίκαιη εφαρμογή του μπόνους παραγωγικότητας, μέσω της παρακολούθησης των δεικτών μέτρησης απόδοσης και του απαραίτητου τεκμηριωτικού υλικού,
- Δίνεται η δυνατότητα στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας να προβαίνει σε δειγματοληπτικό έλεγχο δίκαιης κατανομής και ορθής καταβολής του μπόνους.
