Τα μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο ανακοινώνουν αυτή την ώρα ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης.
Κατά την παρουσίαση των μέτρων που συντονίζει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, αρχικά μίλησε ο κ. Σκρέκας αναφέροντας ότι η μείωση της ενέργειας στον δημόσιο τομέα είναι απαραίτητη γιατί επιβαρύνει ουσιαστικά τους Έλληνες πολίτες.
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα τα μέτρα θα κινούνται σε 3 τομείς:
- Στη μείωση έως 10% της άμεσης κατανάλωσης στο Δημόσιο και έως 30% της ετήσιας κατανάλωσης μέχρι το 2030
- Στη θέσπιση ψηφιακού συστήματος παρακολούθησης για την κατανάλωσης ενέργεια στα δημόσια κτίρια
- Στη θέσπιση κινήτρων και αντικηνίτρων για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων
Όπως είπε τα δημόσια κτίρια θα πρέπει να ορίσουν άμεσα ενεργειακός υπεύθυνο με μια σειρά ανάλογων καθηκόντων.
Μάλιστα, ο κ. Σκρέκας απηύθυνε έκκληση σε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους να μην κάνουν αλόγιστη χρήση των κλιματιστικών και των ηλεκτρικών συσκευών.
Ανάλογες συστάσεις αλλά και κίνητρα θα ανακοινωθούν σύντομα και για τον ιδιωτικό τομέα, τόνισε ο κ. Σκρέκας.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ο οποίος ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως τα μέτρα για την εξοικονόμηση στο Δημόσιο θα έχουν και τιμωρητικό χαρακτήρα για όσες υπηρεσίες δεν «συμμορφώνονται». Η τιμωρία θα έχει να κάνει με τις νέες προσλήψεις που ζητάει η κάθε υπηρεσία καθώς και την κινητικότητα των δημόσιων υπαλλήλων αυτής.
Εκδόθηκε ήδη μια ερμηνευτική εγκύκλιος, είπε ο κ. Βορίδης, που αναφέρει ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης εκτός από τα κίνητρα θα υπάρχουν κυρώσεις.Σε πρώτο επίπεδο αν δεν έχουν συμμορφωθεί θα εξεταστεί αν θα μπουν στον προγραμματισμό προσλήψεων.
Ο κος Σκυλακάκης με τη σειρά του, εκτός των άλλων δήλωσε ότι όσο οι στόχοι, ειδικά για τον οδοφωτισμό, δεν επιτυγχάνονται, το κράτος δεν θα ενισχύσει οικονομικά τους Δήμους το επόμενο διάστημα.
Επίσης, όσες υπηρεσίες πετυχαίνουν μείωση 15%, θα ενισχυθούν οικονομικά επιπλέον κατά 5%.
Κίνητρα και αντικίνητρα
Ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε συγκεκριμένα ότι «το Δημόσιο πλήρωσε 700 εκατ. ευρώ για ηλεκτρική ενέργεια στη ΔΕΗ, το 2021. Το ποσό αυτό, θα είναι σημαντικά μεγαλύτερο το 2022. Συνεπώς, η εξοικονόμηση ηλεκτρικού ρεύματος, και στο Δημόσιο, είναι απόλυτα αναγκαία για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η ενεργειακή κρίση. Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από φυσικό αέριο, κατά 30%-40%, του οποίου η τιμή έχει εκτοξευτεί. Είναι 10 με 15 φορές πιο ακριβό, συγκριτικά με την προ ενεργειακής κρίσεως χρονική περίοδο. Θα πρέπει, λοιπόν, να μειώσουμε την εισαγωγή πανάκριβου φυσικού αερίου, που επιβαρύνει στην περίπτωση του Δημοσίου, ευθέως, τον φορολογούμενο. Επίσης, είναι αναγκαία αυτή η πρωτοβουλία, έτσι ώστε σε περίπτωση διακοπής της ροής του ρώσικου φυσικού αερίου να υπάρχει περισσότερη διαθέσιμη ενέργεια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
Η ΚΥΑ για την εξοικονόμηση
Παράλληλα σημείωσε ότι, «σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ - ΦΕΚ Β3424/2-7-2022) έχουμε εξειδικεύσει τα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια και εγκαταστάσεις φορέων του δημοσίου τομέα.
Ο στόχος αναφορικά με τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ορίστηκε στο 10% τουλάχιστον, σε σχέση με τις καταναλώσεις της ίδιας χρονικής περιόδου του 2019, για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής των μέτρων. Για τα επόμενα έτη ο στόχος θα επαναπροσδιοριστεί».
Στα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας περιλαμβάνονται πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα:
- Συντήρηση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, συμπεριλαμβανομένων των κλιματιστικών μονάδων, τουλάχιστον μία φορά κατ' έτος.
- Καθορισμός εσωτερικής θερμοκρασίας κτιρίων (μέγιστης/ελάχιστης). Η εσωτερική θερμοκρασία των κτιρίων γραφείων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, κατά τη θερινή περίοδο τηρείται στους 27ο C και κατά τη χειμερινή στους 19ο C.
- Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
- πενεργοποίηση εξοπλισμού γραφείου και φωτισμού σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
- Χρήση του νυχτερινού αερισμού το καλοκαίρι και κατάλληλη σκίαση των κτιρίων, ανάλογα με την εποχή και μέτρα εξοικονόμησης σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό και στην χρήση ηλεκτροφόρου εξοπλισμού.
Η πλατφόρμα εφαρμογής
Η παρακολούθηση υλοποίησης των δράσεων και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την επίτευξη του στόχου μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, τουλάχιστον κατά 10%, γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας: publicenergysavings.gov.gr, η οποία έχει τεθεί σε λειτουργία.
Για την εφαρμογή των μέτρων στα κτίρια, τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές του δημοσίου τομέα ακολουθείται η εξής διαδικασία:
- Η σύνδεση, κατά την αρχική πιστοποίηση εισόδου στην εφαρμογή, γίνεται από τον υπεύθυνο ενεργειακών υποδομών/εγκαταστάσεων του φορέα.
- Για τον σκοπό αυτόν, αξιοποιεί τους μοναδικούς κωδικούς - διαπιστευτήρια (taxisnet) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που αφορούν στον Α.Φ.Μ. κάθε φορέα.
- Μετά την αρχική πιστοποίηση, η είσοδος κάθε φορέα στην εφαρμογή πραγματοποιείται από τους διοικητικούς υπευθύνους (για το σύνολο των εγκαταστάσεων κάθε φορέα ορίζονται ένας ή περισσότεροι).
- Σε αυτή την περίπτωση, η σύνδεση γίνεται με τη χρήση των «Κωδικών Δημόσιας Διοίκησης» της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
- Η ηλεκτρονική διασταύρωση των απαραίτητων στοιχείων για την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.
Στόχος, όπως ανέφεραν οι αρμόδιοι υπουργοί είναι η αλλαγή συμπεριφοράς, σε σχέση με την επιμέλεια διαχείρισης της ενέργειας.
Για παράδειγμα, όταν υπάρχει αρκετό ηλιακό φως δεν χρειάζεται να έχουμε ανοιχτά τα φώτα στο κτίριο. Τα φώτα στους διαδρόμους δεν θα έπρεπε να είναι αναμμένα, εάν δεν υπάρχει κάποιος εργαζόμενος. Όταν δουλεύει η κεντρική θέρμανση και επιτυγχάνεται ικανοποιητική θέρμανση στο κτίριο, δεν υπάρχει λόγος να λειτουργούν, παράλληλα, τα air condition. Στις αθλητικές εγκαταστάσεις, οι θερμαινόμενες πισίνες εάν σκεπάζονται καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια. Ένας χώρος, όπου δεν υπάρχει επισκεψιμότητα δεν χρειάζεται να θερμαίνεται ή να φωτίζεται τις ώρες που παραμένει κλειστός, κ.ά.
Τα «πρόστιμα» για όσους δεν συμμορφώνονται
Πρώτον, για όσο καιρό ένας φορέας δεν εφαρμόζει, διοικητικά, την παραπάνω ΚΥΑ περί εξοικονόμησης ενέργειας, δεν θα αξιολογούνται αιτήματα για ενισχύσεις από το τακτικό και ειδικό αποθεματικό και για πρόσθετη χρήση ταμειακών διαθεσίμων, τόσο για κάλυψη του πρόσθετου ενεργειακού κόστους όσο και για άλλες έκτακτες δαπάνες, μη αναγκαστικού χαρακτήρα. Πρακτικά αυτό θα συμβαίνει, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις παράληψης διορισμού διοικητικών και ενεργειακών υπευθύνων, αλλά και μη εκτέλεσης των καθηκόντων από τους διορισθέντες.
Δεύτερον, για τους Δήμους η εξοικονόμηση ενέργειας, κατά 10%, αποτελεί δεσμευτικό στόχο ειδικά σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό. Όπου ο στόχος δεν επιτυγχάνεται, το Κράτος δεν θα ενισχύσει οικονομικά τους Δήμους για τους λογαριασμούς ενέργειας στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όπως έκανε στο πρώτο. Δεν μπορεί ο Έλληνας φορολογούμενος να επιβαρύνεται για τις δαπάνες οδοφωτισμού που αφορούν στον Δημότη και είναι ανταποδοτικές -ειδικά με τις σημερινές, ακραίες τιμές ενέργειας- αν δεν υφίσταται μια επαρκής προσπάθεια εξοικονόμησης από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Τρίτον, για όσες υπηρεσίες του Δημοσίου προβλέπεται μπόνους, θα προστεθεί ο στόχος να πετύχουν και εξοικονόμηση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος κατά 10% το τελευταίο τρίμηνο του έτους (συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό χρονικό διάστημα). Βασική προϋπόθεση σε σχέση με την στοχοθεσία θα είναι να μην υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες του φορέα, π.χ. λόγω διαφορετικών καιρικών συνθηκών κ.λπ.
Τέταρτον, όσες Υπηρεσίες πετύχουν 15% εξοικονόμηση στην κατανάλωση ενέργειας, δηλαδή 5% παραπάνω του στόχου, θα το δουν αυτό το επιπλέον 5% στον προϋπολογισμό τους, του επόμενου έτους.
Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο συστηματοποίησης της προσπάθειας εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο θα αναπτύξουμε επιπρόσθετες δράσεις, που θα βοηθήσουν στην άμεση επίτευξη των στόχων μείωσης της κατανάλωσης.
Βασικό εργαλείο θα είναι ομάδες (task force), με ειδικούς ενεργειακούς αναλυτές. Οι ομάδες αυτές θα αναλαμβάνουν δράσεις όπως:
- Ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση τόσο των ενεργειακών υπευθύνων ανά κτίριο όσο και των εργαζομένων
- Ενεργειακός έλεγχος ανά κτίριο και εφαρμογή ειδικής μεθοδολογίας για τη βέλτιστη διαχείριση ενέργειας
- Διαμόρφωση και εφαρμογή, πιλοτικά αρχικά, εξειδικευμένων ανά κτίριο διαδικασιών λειτουργίας
- Έλεγχος κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο και υποστήριξη των ενεργειακών υπευθύνων στη διερεύνηση δυνατοτήτων μείωσης κόστους
- Έλεγχος εφαρμογής των δράσεων μείωσης κόστους και συνεχής βελτίωση/προσαρμογή
Δείτε live τις δηλώσεις:
Το παράδειγμα της Ευρώπης
Αξίζει αν σημειωθεί ότι μπροστά τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνουν μέτρα τόσο για την ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, όσο και για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Στην Ιταλία παραδείγματος χάριν ένα από τα μέτρα αφορά στη ρύθμιση των θερμοστατών στα δημόσια κτίρια στους 19 ° Κελσίου, έναν βαθμό χαμηλότερα σε σχέση με το παρελθόν.
Στη Γερμανία τα πρώτα μέτρα ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν μέγιστη θερμοκρασία στα δημόσια κτίρια στους 19 βαθμούς Κελσίου, κατάργηση της θέρμανσης διαδρόμων και κλιμακοστασίων, ενώ μνημεία και δημόσια κτίρια δεν θα φωτίζονται πλέον τη νύχτα.
Στην Αυστρία από την άλλη ανακοινώθηκε ότι η Βιέννη θα κρατήσει σβηστά τα διάσημα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια στο ιστορικό κέντρο, ενώ στις υπαίθριες χριστουγεννιάτικες αγορές ο φωτισμός θα ανάβει μια ώρα αργότερα από ό,τι μέχρι πέρυσι.
